Πληρεξούσιοι Δικηγόροι και Διαμεσολάβηση: Προτάσεις-συμβουλές για πετυχημένη διαμεσολάβηση

της Εύης Αυλογιάρη

Η Διαμεσολάβηση έγινε πλέον κομμάτι της ελληνικής δικαιϊκής πραγματικότητας με την ψήφιση στις 9 Δεκεμβρίου 2010, του νόμου 389, «Διαμεσολάβηση σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις».

Για την επιτυχή έκβαση της Διαμεσολάβησης, εξίσου σημαντικός με το ρόλο του Διαμεσολαβητή είναι και ο ρόλος του δικηγόρου ως παραστάτη του πελάτη του κατά τη διαδικασία της Διαμεσολάβησης. Ειδικότερα ο δικηγόρος που θα παρασταθεί, πρέπει τόσο να πιστεύει ότι ο τρόπος επίλυσης της συγκεκριμένης διαφοράς με Διαμεσολάβηση είναι ο καλύτερος για τον πελάτη του, όσο και να προσπαθήσει να συμβάλλει υποστηρικτικά στην επίλυση  της διαφοράς αυτής.

Κάθε φορά λοιπόν, που ένας δικηγόρος συνοδεύει τον πελάτη του σε μία Διαμεσολάβηση, καλό θα ήταν να λάβει υπ’ όψιν του τις ακόλουθες προτάσεις-συμβουλές:

1.        Συμμετοχή στη Διαμεσολάβηση με θετική σκέψη

       Καταρχάς, ο δικηγόρος θα πρέπει πάντοτε να βλέπει τη Διαμεσολάβηση ως μία ευκαιρία για εξωδικαστική επίλυση της υπόθεσης του πελάτη του με το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα, και θα πρέπει να την προσεγγίζει με καλή πίστη. Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί ότι ο ρόλος του νομικού συμβούλου κατά την διάρκεια της διαμεσολαβητικής διαδικασίας δεν αλλάζει. Ο δικηγόρος εξακολουθεί να έχει τον ίδιο στόχο, ήτοι την ευνοϊκότερη για τον πελάτη του έκβαση της υποθέσεως (ύστερα από την συνεκτίμηση των εξόδων και των κινδύνων που είναι συνυφασμένοι με την προσφυγή στα δικαστήρια). Η Διαμεσολάβηση προσφέρει μία πρώτης τάξεως ευκαιρία να έρθουν σε άμεση επαφή τα αντίπαλα μέρη, ενώπιον ενός ουδέτερου τρίτου προσώπου, του Διαμεσολαβητή, όπου οι δικηγόροι θα υποστηρίξουν τη θέση του πελάτη τους και θα προσπαθήσουν να βρουν τη λύση που συμφέρει τα μέρη.

2.        Ενημέρωση του Διαμεσολαβητή για πραγματικά περιστατικά της υπόθεσης και το εφαρμοστέο δίκαιο

      Ο δικηγόρος, ο οποίος συνοδεύει τον πελάτη του στη Διαμεσολάβηση, θα πρέπει να είναι πλήρως προετοιμασμένος. Σε συμφωνηθείσα από τα μέρη προθεσμία, θα πρέπει να προσκομίσει στον Διαμεσολαβητή μία κατανοητή περίληψη, στην οποία θα εκθέτει τα πραγματικά περιστατικά και το εφαρμοστέο δίκαιο, από την οπτική γωνία του πελάτη του. Δεν θα πρέπει να φοβάται να μιλήσει ανοικτά για τις αδυναμίες της υπόθεσης, η διαμεσολάβηση είναι μια διαδικασία απόλυτα εμπιστευτική. Εκφράστε με σαφήνεια την πρόταση σας και αιτιολογήστε την.

3.        Ο Διαμεσολαβητής ελέγχει τη διαδικασία

      Έχει παρατηρηθεί ότι αρκετά συχνά οι δικηγόροι κατά τη Διαμεσολάβηση ελέγχουν τους πελάτες τους αλλά και τη διαδικασία αυτήν κάθε αυτή. Σε μία τέτοια περίπτωση θα πρέπει ο δικηγόρος να χαλαρώσει και να αφήσει το διαμεσολαβητή να διευθύνει τη διαδικασία. Αν και είναι σημαντικό για το δικηγόρο να κατευθύνει και να ελέγχει τον πελάτη του, εντούτοις ο δικηγόρος οφείλει να επιτρέψει στον Διαμεσολαβητή να «στριμώξει» τον πελάτη του, εφόσον αυτό κρίνεται αναγκαίο, για να τον οδηγήσει σε μία περισσότερο ρεαλιστική θέση. Ένας καλός Διαμεσολαβητής ξέρει πότε και πώς να προβεί σε αυτήν την ενέργεια. Εάν πιστεύετε πως ο Διαμεσολαβητής κάνει λάθος, καλό θα ήταν να το συζητήσετε με τον Διαμεσολαβητή προσωπικά και όχι να δημιουργήσετε ένταση. Μη φοβηθείτε να επανεκτιμήσετε την κατάσταση και να συμφωνήσετε με το Διαμεσολαβητή. Η εμμονή για λόγους περηφάνιας σε παράλογες θέσεις δεν εξυπηρετεί σε καμία περίπτωση τα συμφέροντα του πελάτη σας.

   

4.        Στάδιο Διαπραγματεύσεων

      Συχνά μία Διαμεσολάβηση καταλήγει σε διαπραγματεύσεις. Στην περίπτωση αυτή: (α) Μη προβάλλετε παράλογες απαιτήσεις- εκτός εάν είναι ανταπόκριση σε παράλογη απαίτηση. Η αρχική απαίτηση θα πρέπει να είναι υψηλή ή χαμηλή αναλόγως εάν εκπροσωπείτε τον προσφεύγοντα στη Διαμεσολάβηση ή τον «αμυνόμενο». (β) Μόλις βρεθείτε στη «ζώνη της λογικής», μην υποχωρείτε καθόλου, μέχρι να αντιληφθείτε ότι η άλλη πλευρά βρίσκεται επίσης στη ζώνη αυτή. (γ) Καλό θα ήταν να κάνετε μικρές υποχωρήσεις, απαντώντας στις υποχωρήσεις της άλλης πλευράς. (δ) Μην επιτρέπετε να σας επηρεάζουν τακτικές εκφοβισμού. Κάθε υποχώρηση θα πρέπει να βασίζεται σε λογική εκτίμηση των γεγονότων. Αγνοήστε συμπεριφορές που σκοπεύουν να σας εκφοβήσουν ή να σας απειλήσουν.

5.        Ρεαλιστική εκτίμηση των κινδύνων

      Μέρος της Διαμεσολάβησης αποτελεί ο συμβιβασμός δια μέσου μίας ανεξάρτητης εκτίμησης των κινδύνων μη επίτευξης συμφωνίας. Σε γενικές γραμμές, οι κίνδυνοι δύναται να περιλαμβάνουν τα εξής: (α) την ψυχολογική ένταση της προσφυγής στα δικαστήρια, (β) την αβέβαιη έκβαση της δίκης, (γ) το οικονομικό κόστος ενός μακροχρόνιου δικαστικού αγώνα, (δ) τις επιπτώσεις μίας μακροχρόνιας διαδικασίας στις οικογενειακές και προσωπικές σχέσεις. Ακόμα και οι προσωπικοί παράγοντες «παίζουν» σπουδαίο ρόλο, όπως η οικονομική κατάσταση των μερών, η ηλικία, η υγεία κτλ. 

Αναζητείστε σε συνεργασία με τον πελάτη σας το χειρότερο «σενάριο». Αυτό θα βοηθήσει να προχωρήσετε σε καλύτερη και ρεαλιστικότερη εκτίμηση της κατάστασης. Και μην ξεχνάτε ότι οι διάδικοι δεν θα προσέλθουν στη Διαμεσολάβηση ως ίσα μέρη. Προσωπικές καταστάσεις, συμπεριλαμβανομένης της προθυμίας και της ικανότητας σωστής εκτίμησης των κινδύνων, είναι σε μεγάλο βαθμό καθοριστικοί παράγοντες για την επίτευξη της συμφωνίας. 

6.        Γραπτή Συμφωνία

      Στην περίπτωση που καταλήξετε σε συμφωνία, χρήσιμο θα ήταν να υπογράψετε αμέσως το συμφωνητικό. Συντάξτε το με τέτοιο τρόπο, ώστε να αποδεικνύεται τόσο η συμφωνία που επήλθε, όσο και η δεσμευτικότητα του κειμένου.

      Στην περίπτωση που δεν επιτευχθεί συμφωνία, αφιερώστε χρόνο για να αξιολογήσετε τους λόγους που οδήγησαν σε αυτήν την κατάληξη. Εάν είναι δυνατό, αποχωρήστε από τη διαδικασία με θετικά συναισθήματα και με τη δέσμευση ότι οι δίαυλοι επικοινωνίας θα παραμείνουν ανοικτοί, ώστε σε μελλοντικό χρόνο, και εφόσον το επιτρέψουν οι καταστάσεις, να επανέλθετε σ’ αυτήν.